Jeśli jesteś członkiem Kościoła prawosławnego, to pewnie zastanawiasz się, dlaczego obchodzicie Boże Narodzenie później niż katolicy. Odpowiedź na to pytanie może być nieco skomplikowana. Konkretnie chodzi o stary kalendarz juliański. Na szczęście kalendarz gregoriański stał się bardziej niezawodny.
Zawodność kalendarza gregoriańskiego
Kalendarz gregoriański został wprowadzony przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. W rezultacie większość krajów stosuje obecnie kalendarz gregoriański. Jednak niektóre wschodnie kościoły prawosławne nadal używają kalendarza juliańskiego.
Mimo że kalendarz gregoriański jest powszechnie używany na świecie, kalendarz juliański jest nadal preferowany przez niektórych wyznawców prawosławia. Historycznie rzecz biorąc, kalendarz juliański był kalendarzem słonecznym, który został przyjęty przez rzymskiego władcę Juliusza Cezara w 46 roku p.n.e. Chociaż kalendarz gregoriański nie jest oparty na systemie astronomicznym, jest bardzo podobny do starego rzymskiego kalendarza pod wieloma względami.
W 1582 roku uznano, że kalendarz juliański wymaga zastąpienia. Stało się tak, ponieważ kalendarz juliański zawyżał długość roku słonecznego o około 11 minut. Zamiast zignorować tę niedokładność, papież Grzegorz XIII nakazał wprowadzenie nowego systemu.
Ulepszony kalendarz był dokładniejszą wersją kalendarza juliańskiego. Został zaprojektowany tak, by uwzględniać fakt, że prędkość obrotu Ziemi spada z czasem. Dzięki dokładniejszym obliczeniom poprawa kalendarza przełożyła się na krótszy, ale dokładniejszy rok.
Kalendarz juliański pomagał również chronić czystość prawosławia. Po rozłamie między katolikami a prawosławnymi w 1054 roku oba wyznania pozostały odrębne. W związku z tym kalendarz juliański nadal był symbolem różnicy między nimi.
Obserwacja starego kalendarza juliańskiego
Wielu prawosławnych kościołów nadal obchodzi Boże Narodzenie według kalendarza juliańskiego. Pierwotnie data narodzin Chrystusa została wyznaczona na 7 stycznia w kalendarzu juliańskim. Jednak kalendarz gregoriański doprowadził do ustanowienia nowego dnia Bożego Narodzenia na 25 grudnia.
Uważa się, że kalendarz juliański jest przodkiem kalendarza gregoriańskiego, który został wprowadzony przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. Podczas gdy kalendarz gregoriański jest używany przez większość świata, kalendarz juliański jest nadal używany przez niektóre chrześcijańskie kościoły wschodnie.
Boże Narodzenie przypada na starożytny kalendarz juliański, który pochodzi z czasów Cesarstwa Rzymskiego. Do czasu wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego chrześcijanie obchodzili Wielkanoc 21 kwietnia, czyli w dniu równonocy wiosennej, a Boże Narodzenie 25 grudnia.
Kalendarz juliański był używany przed kalendarzem gregoriańskim i opierał się na rzymskim kalendarzu cywilnym Juliusza Cezara. Został zrewidowany w 1923 roku.
Mimo że wielu protestantów dostosowało swoje kalendarze do kalendarza gregoriańskiego przy obliczaniu świąt Bożego Narodzenia, prawosławni chrześcijanie nadal używają kalendarza juliańskiego do obchodzenia świąt. W kościołach prawosławnych w tym dniu odbywają się specjalne liturgie.
Dla prawosławnych chrześcijan obchodzenie Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego jest czasem refleksji, modlitwy i obserwacji religijnych. Przez sześć tygodni przestrzegają postu od produktów mlecznych, a przed ceremonią błogosławienia świec uczestniczą w całonocnym czuwaniu. Następnie spożywają uroczystą kolację, na którą składa się wielkopostny chleb, suszone owoce, grzyby i dorsz.
Pascha w tym samym dniu co katolicy
Chrześcijanie prawosławni obchodzą Paschę w tym samym dniu co katolicy i protestanci, ale od wielu lat jest to źródłem kontrowersji. Problem wynika z powszechnego błędnego przekonania, że Pascha jest świętem zachodniego chrześcijaństwa.
Prawosławni chrześcijanie używają równonocy wiosennej do obliczania Paschy. Odbywa się to za pomocą skomplikowanego wzoru matematycznego. Obecnie kalendarz ten jest opóźniony o trzynaście dni w stosunku do kalendarza gregoriańskiego. Jest on również oparty na 19-letnim cyklu księżycowym, co oznacza, że każdego roku ma nieco inne daty.
Pascha jest obchodzona po pierwszej wiosennej pełni księżyca. W czasach starożytnych zależało to od miejsca zamieszkania i warunków pogodowych.
W czwartym wieku Konstantyn zalegalizował chrześcijaństwo i uczynił je ulubioną religią Imperium. Zapewnił budynki kościelne i przekazał je chrześcijanom. Jego panowanie charakteryzowało się szybkim rozwojem Kościoła.
Pierwszy Ekumeniczny Sobór Nicejski, który odbył się w 325 roku n.e., ustanowił zasadę obliczania Paschy. Nie regulował szczegółów technicznych, ale podał formułę.
Formuła obliczania Paschy była oparta na cyklu metonicznym, czyli 19-letnim cyklu księżycowym. Chociaż ta metoda datowania Paschy została ujednolicona we wczesnych wiekach Kościoła, z czasem została zmodyfikowana.